“Zaburzenia jelitowe – jak dobrać odpowiednią dietę?”
Zaburzenia jelitowe jest to bardzo częsty problem, z którym boryka się wiele osób, szczególnie kobiet. Bardzo często na pierwszej wizycie pacjent zgłasza przeróżne zaburzenia związane właśnie z pracą jelit. Jednym z częstszych problemów są wzdęcia, gazy, zaparcia, uczucie pełności po jedzeniu, biegunki po zjedzeniu danych grup produktów. Oprócz wymienionych zaburzeń jelitowych, coraz częściej zgłaszają się pacjenci z Zespołem Jelita Nadwrażliwego.
Wzdęcia – gdy gazy gromadzą się w jelitach…
Jedzenie w pośpiechu, błędy dietetyczne, nieodpowiednie komponowanie posiłków, dobór produktów, siedzący tryb pracy są najczęstszymi przyczynami wzdęć. Bywa także, że wzdęcia są objawami poważnych zaburzeń np. nietolerancji glutenu, laktozy, czy innych chorób układu pokarmowego.
Bardzo istotne jest jedzenie posiłków w spokoju, nie powinno się rozmawiać w czasie jedzenia, aby nie połykać powietrza. Każdy kęs jedzenia powinien być dokładnie przeżuty, nie wolno popijać posiłków napojami gazowanymi.
Nieodpowiednie komponowanie posiłków jest jedną z częstszych przyczyn zaburzeń jelitowych. Niestety często zjadamy posiłki nie odpowiednio skomponowane np. na czczo w pracy zjadamy surowe jabłko i popijamy go kawą z mlekiem, lub zjadamy słodką drożdżówkę i popijamy słodkim sokiem. Kompozycja posiłków ma ogromne znaczenie. Jeśli na czczo zjemy jabłko i popijemy kawą, to na 100 % większość osób będzie odczuwało wzdęcia, ponieważ jabłko należy do owoców dość ciężkostrawnych, ciężkostrawnych kawa z mlekiem często powoduje powstawanie wzdęć, ponieważ wiele osób nie trawi mleka krowiego. Drożdżówka + słodki napój to bardzo dobra pożywka dla drożdżaków w naszych jelitach, ich nadmiar także objawia się zaburzeniem, jakim są wzdęcia.
Cukry są składnikiem pokarmowym, który w dużym stopniu zaburza florę bakteryjną. Cukry, których spożycie może powodować wzdęcia to:
– rafinoza – zawarta m.in. w fasoli i innych warzywach strączkowych
– laktoza – cukier zawarty w mleku
– fruktoza – zawarta m.in. w surowej cebuli, zbożu, owocach
– sorbitol – cukier zawarty w owocach np. jabłkach, winogronach
Kolejną przyczyną problemów może być brak enzymu laktazy. Niedoboru enzymu laktazy można podejrzewać w momencie, gdy po wypiciu mleka lub jego przetworów pojawia się wzdęcie, ból brzucha, często biegunka, czy nudności. Jeśli w organizmie brakuje enzymu laktazy, to niestrawiona laktoza pod wypływem bakterii w jelicie grubym rozkłada się na wodór, metan i duże ilości dwutlenku węgla, skutkiem tych reakcji są bóle brzucha i wzdęcia.
Dość istotnym elementem w zachowaniu prawidłowej pracy jelit jest odpowiednie wytwarzanie enzymów trzustkowych. Aby w pełni strawić składniki pokarmowe organizm potrzebuje enzymów trzustkowych, niedobór niektórych przypadkach występuje niedobór enzymów i organizm nie jest w stanie metabolizować pokarmu na składniki odżywcze. Niestrawione resztki gromadzą się w jelitach i fermentują. Niedoborowi enzymów trzustkowych towarzyszą biegunki tłuszczowe oraz wiatry.
Siedzący tryb pracy jest nie tylko przyczyną nadwagi, czy otyłości, ale też przyczynia się do zaburzeń jelitowych. Brak ruchu ma zły wpływ na mięśnie jamy brzusznej, prowadzi to do wzdęć i zaparć.
Wskazówki żywieniowe:
– podstawa to regularne posiłki – powinno się jeść 4-5 posiłków w ciągu dnia o regularnych porach. Zasada jest prosta: jedz częściej, ale w mniejszych porcjach.
– pij wodę, unikaj napoi gazowanych – woda powinna być letnia, może być z dodatkiem soku z cytryny, należy całkowicie wyeliminować napoje słodzone, gazowane.
– unikaj produktów takich jak: fasola, soczewica soja, dużych ilości kalafiora czy brokuła.
– staraj się, aby dieta była lekko strawna, unikaj produktów smażonych, bardzo tłustych.
– staraj się wybierać pieczywo bez substancji antypleśniowej np. propionianu wapnia, tego typu substancje często można znaleźć w pieczywie pakowanym w foliowych torebkach, kupowanych w supermarketach. Osoby cierpiące z powodu wzdęć powinny wybierać pieczywo graham, orkiszowe, często chleb razowy okazuje się zbyt ciężkostrawnym produktem.
Zaparcia, tematem wstydliwym wśród wielu osób…
Najważniejszych przyczyn zaparć należy upatrywać głównie w niezdrowym trybie życia i sposobie odżywiania. Jednak zaburzenia w wypróżnieniu mogą wywoływać różnego rodzaju schorzenia w obrębie układu pokarmowego.
Do rodzaju zaparć możemy zaliczyć zaparcia nawykowe, zaparcia czynnościowe oraz te, spowodowane chorobami układu pokarmowego. Przyczyna zaparć nawykowych tkwi w naszej psychice, nieregularnym trybie życia, w niechęci do korzystania z publicznych toalet, także w miejscu pracy. Zaparcia czynnościowe są związane za zaburzeniami funkcji jelit. Główną przyczyną tego typu zaparć jest nieodpowiednia dieta.
Zparcia spowodowane chorobami układu pokarmowego lub zaburzeniami w jego budowie, związane z niedoczynnością tarczycy, czy chorobami na tle zaburzeń metabolicznych.
Aby pomóc sobie w wyregulowaniu wypróżnień:
– należy uregulować czas wypróżnień
– rano na czczo należy wypić ciepłą wodę z dodatkiem 1 łyżki cytryny i 1 łyżeczki miodu.
– należy jeść o stałych, regularnych porach, najlepiej 4-5 posiłków dziennie.
– warto włączyć Symbiotyki – wprowadzenie do układu pokarmowego pożądanych gatunków bakterii. Symbiotyk najlepiej przyjmować przez okres 1-2 miesięcy, korzystne jest przyjmowanie 1 kapsułki dziennie po kolacji.
– należy zwracać szczególną uwagę na ilość wypijanej wody. Dziennie powinno wypijać się 6-8 szklanek wody. Wprowadzenie diety wysokobłonnikowej przy jednoczesnym zmniejszeniu wypijanej wody jest bardzo niebezpieczne dla jelit, może prowadzić do jeszcze groźniejszych zaparć.
– warto zadbać o codzienny ruch, już 30 minut spaceru dziennie poprawia pracę jelit, znacznie pobudza jej perystaltykę.
Zespół Jelita Nadwrażliwego chorobą somatyczną czy psychologiczną?
Zespół Jelita Nadwrażliwego (Zespół Jelita Nadpobudliwego lub Cierpienie Spastyczne) – to bardzo częsta choroba, aczkolwiek ciężka w leczeniu. Przyczyny Zespołu Jelita Nadwrażliwego nie są do końca poznane. Choroba ta charakteryzuje się zaburzeniami w oddawaniu stolca – biegunki lub zaparcia, którym często towarzyszy ból, wzdęcia brzucha. Objawy dość często mijają po wypróżnieniu. ZJN nie jest chorobą groźną, aczkolwiek jest chorobą w dużym stopniu utrudniającą codzienne funkcjonowanie. ZJN często jest nazywany chorobą psychosomatyczną, dlatego u części pacjentów głównym elementem terapii jest psychoterapia, u niektórych z tych pacjentów wprowadzane są leki przeciwdepresyjne lub uspokajające.
Do możliwych przyczyn powodujących powstawanie ZJN można także zaliczyć:
– przebytą antybiotykoterapię
– infekcje przewodu pokarmowego na tle bakteryjnym
– zbyt często używanie leków przeczyszczających oraz leków hormonalnych
– stres
Dietetyk medyczny Dominika Dietrich (Stefankiewicz)
C.H. Manhattan – Gdańsk, al. Grunwaldzka 82/353A